Czas przeszły Perfekt jest czasem przeszłym złożonym. Składa się on z odmienionego czasownika posiłkowego sein lub haben (patrz: odmiana czasowników posiłkowych) oraz z nieodmiennego imiesłowu czasu przeszłego Partizip II (zwanego także Partizip Perfekt; formy imiesłowów od czasowników mocnych i nieregularnych znajdziesz w tabeli czasowników). Czasownik posiłkowy stawiamy na drugim logicznym miejscu w zdaniu, imiesłów stoi natomiast na końcu zdania. Te dwa czasowniki tworzą orzeczenie zdania. Budowę tego czasu świetnie może przedstawić poniższe równanie:
Perfekt = haben/sein + Partizip II
Podkreślę jeszcze raz, że imiesłów czasu przeszłego zawsze stoi na końcu zdania, natomiast czasownik posiłkowy na drugim logicznym miejscu (w szyku prostym i przestawnym), np.:
- Gestern habe ich zu viel gegessen. – Wczoraj za dużo zjadłem.
- Ich bin vor einem Monat nach Berlin gefahren. – Przed miesiącem pojechałem do Berlina.
Warto zwrócić tutaj uwagę na fakt, że czas przeszły Perfekt nie mówi nam jednoznacznie czy dana czynność jest dokonana czy nie. Zdanie: Ich bin gefahren. może znaczyć zarówno Jechałem., jak i Pojechałem. Należy więc zwracać uwagę m. in. na kontekst wypowiedzi.
Teraz chciałbym krótko wyjaśnić sposób tworzenia imiesłowów Partizip II od czasowników regularnych (to te, których nie znajdziecie we wspomnianej wcześniej tabeli). Sprawa nie jest skomplikowana, wystarczy do tematu czasownika (to ta jego część, która zostaje po odjęciu końcówki -en) dodać przedrostek ge- oraz przyrostek -t/-et, np. fragen – gefragt, machen – gemacht, bilden – gebildet, antworten – geantwortet.
Jednak nie zawsze Partizip II ma przedrostek ge-, przykładowo brakuje go wtedy, gdy czasownik kończy się ne -ieren lub -eien (np.: studieren – studiert, informieren – informiert, prophezeien – prophezeit). Przedrostka ge- nie ma też wtedy, gdy czasownik jest nierozdzielnie złożony, tzn. zaczyna się na: be-, ge-, emp-, ent-, er-, miss-, ver-, zer- (np.: beginnen – begonnen, verstehen – verstanden).
Czasami przedrostek ge- stoi w środku czasownika. Kiedy? Wtedy, gdy jest to czasownik rozdzielnie złożony, z przedrostkami: ab-, an-, auf-, aus-, bei-, ein-, fest-, fort-, her-, hin-, los-, mit-, nach-, statt-, teil-, vor-, weg-, zu-, zurück-, zusammen- (np.: aufstehen – aufgestanden, ausgehen – ausgegangen, teilnehmen – teilgenommen).
Czas przeszły Perfekt jest dosyć rozbudowanym tematem, tutaj nie podałem oczywiście wszystkich informacji, jakie się z nim wiążą, wcale nie wspomniałem o tym, kiedy czasowniki wymagają haben, kiedy sein. Wkrótce zamierzam ten temat poszerzyć, więc cierpliwości ;)
komentarze 23
Brillant erklärt, weiß ich jetzt, wie man über die Vergangenheit schreibt. Mam nadzieję, że poprawnie zapisałęm. Ten czas przeszły bardzo przypomina mi Present Perfect z j. angielskiego. Dziękuję.
Super wytłumaczenie
Witam, mam pytanie, które mnie nurtuje. Czy jest jakaś zasada dotycząca końcówki imiesłowu? W regularnych zawsze jest to -t/-et? A w nieregularnych? Należy się nauczyć tak jak jest w tabeli i zawsze tak samo stosować go w zdaniu, np. „Ich habe … gegessen” i „Ich habe … gekannt”
Świetny blog, zostanę tu na dłużej :)
Witaj,
jest dokładnie tak, jak piszesz: regularne mają -t/-et, a nieregularne -t lub -en. Te drugie to pamięciówka.
Czuj się, jak u siebie ;)
witam. świetny blog : ) często tu zaglądam.
mam pytanie do Perfektu. czy jest jasno określone kiedy używamy zdania np. ich bin…gewesen, wir sind..gewesen? wiadomo, że zdania przykładowe można podać, ale czy jest na to jakaś reguła?
Ich – ja
Wir – my
To po prostu dwie różne osoby, reguła jest taka, że używamy tej osoby, której akurat potrzebujemy.
Dzień dobry, mam pytanie. Jak przekształcić pytanie „Was gibt?s es Neues?” na czas przeszły perfekt?
witam :)
Czy mógłby mi Pan polecić jakieś gry i zabawy dla dzieci lub ciekawe ćwiczenia do nauki czasu Perfekt :) ?
Bardzo ciekawy blog, na pewno będę tu częściej zaglądał. Moja sytuacja niestety zmusza mnie do nauki języka Niemieckiego ponieważ od 3 miesięcy mieszkam w Niemczech. Muszę przyznać że nigdy nie przepadałem za tym językiem, ale teraz gdy już tutaj jestem powoli zmieniam zdanie, już się osłuchałem go na tyle że staram się od niego nie uciekać. Jak ja bardzo chciałbym rozumieć wszystko co w telewizji mówią. Puki co potrafię wyłapywać tylko pojedyncze słówka, niestety ale to za szybko dla mnie. Od ostatnich 2 miesięcy uczęszczam na kurs, który jest tylko po Niemiecku, niby dużo rozumiem jestem jednym z najlepszych w grupie, pisze bardzo dobrze dyktanda w których zazwyczaj mam po parę drobnych błędów. Ostatnio na całe duże dyktando zrobiłem 2 błędy. Mówienie idzie mi dość topornie, niby mam kontakt na co dzień z tym językiem ale Niemcy tak ukracają słówka że nawet te znajome stają się mi obce, zaraża mnie to bardzo. Ale czego wymagać jestem tutaj 3 miesiące. Mam jeszcze jeden duży problem, jest nim moje motywacja (Słomiany zapał), w domu powinienem się uczyć a zazwyczaj rzucam wszystko w kont i zajmuje się zupełnie czymś innym. Angielski wlazł mi do głowy bardzo szybko, ale z Niemieckim jest zupełnie na odwrót ten język wydaję się dość ciężki dla Polaka a wszystko głównie przez składnie zdań. Tłumaczenie go na Polski też jest kompletnie bez sensowne, już zastanawiałem się czy nie wkuwać cały zdań na pamieć aby się go porządnie nauczyć. Czytałem o przeróżnych metodach nauki języków ale żadna po za pamięciówką i metodą Birkenbihl mnie nie przekonuje. Może macie dla mnie jakieś ciekawe wskazówki?
Pozdrawiam Michał.
Witam. Bardzo proszę o odpowiedź, kiedy mówimy: ICH HABE GESCHWOMMEM a kiedy ICH BIN GESCHWOMMEM.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Uwielbiam Pana za tę stronę ! Dziękuję, dziękuję, dziękuję ! Od trzech lat w gimnazjum już uczę się niemieckiego, szczerze nienawidzę tego języka, ale ten blog pomaga mi go (chociaż w pewnym stopniu) zrozumieć. Dziękuję bardzo :)
Skoro od trzech lat, to zaraz koniec gimnazjum i … szkoła średnia i znowu niemiecki ;) Może w końcu uda Ci się go polubić. Zapewniam: nie jest AŻ taki straszny, na jaki może wyglądać :)
Powodzenia!
Oj szczerzę wątpię w to, że kiedykolwiek polubię ten język ;) Ale dzięki pana stronie ze sprawdzianu z tego tematu dostałam 3. Może to nie jest szczyt moich marzeń, ale gdyby nie ten blog miałabym 1 ;)
Coś mi się wydaję, że będę tu częstym gościem :)
Dziękuję i pozdrawiam ; )
A niby czemu masz go nie polubić? :) Może z czasem odnajdziesz w niemieckim coś, co Cię do niego przekona.
Pozdrawiam
Ćwiczenie na tworzenie imiesłowów od czasowników regularnych:
http://blog.tyczkowski.com/cwiczenia-interaktywne/partizip-perfekt-schwache-verben-czas-przeszly-niemiecki.htm
No i wreszcie na trafiłem na takiego bloga jak ten, gdzie jest wszystko jasno opisane:D.Mało tego są od razu odnośniki do tabel,odmian czasowników posiłkowych…Naprawdę prze wielkie dzięki:].
Bo chodzi o to, żeby było miło ;) czyli wszystko jak należy i możliwie w jednym miejscu :)
Viel Erfolg beim Lernen!
Witam , akurat ten czas przerabiam w szkole ( 2 gim ) niby nie idzie mi źle ale ten tekst bardzo mi pomógł jeszcze bardziej zrozumieć ten czas.
Z tego co wiem to sein dodajemy kiedy mamy styczność z przemieszczeniem / ruchem albo stanem np. czasownikiem gehen . Bardzo uważnie czytam Pana bloga i coraz bardziej wciąga mnie ten język :D
HA! Bo niemiecki to fajny język jest ;)
Co do użycia „sein”: ruch i przemieszczanie się – owszem, ale nie wtedy, gdy mamy do czynienia ze stanem (np. stehen, liegen). Czasowniki określające stan są ZAWSZE z „haben”. Może chodziło Ci o zmianę stanu (np. aufstehen), wtedy czasownikiem posiłkowym jest „sein”.
fajne fajne ;)) ale i tak dostane 1 ;))
W sumie nie ma czym się chwalić, ale ok :]
Hallo
Sehr gute seite!
Hallo, danke :)