👉 Niemiecki online 👈

Kurs z lektorem, zajęcia indywidualne

Tag

Perfekt haben sein

Browsing

Perfekt z haben, Perfekt z seinOstatni wpis dotyczący czasu przeszłego Perfekt pochodzi z 18. sierpnia 2010 roku…minęło już trochę czasu, więc tak sobie pomyślałem, że warto jest ten temat rozwinąć. Poza tym obiecałem to komuś i wypadałoby dotrzymać słowa ;) Nie będę już rozwijał tematu tworzenia imiesłowów Partizip II czy budowy zdań w tym czasie, skupię się natomiast na regułach użycia czasowników posiłkowych haben i sein. Jeżeli macie z tym problem, odmianę czasowników posiłkowych też znajdziecie na blogu (wpis jest jeszcze starszy, pochodzi z końca lipca zeszłego roku).

Kiedy tworzymy czas przeszły Perfekt z czasownikiem posiłkowym haben?

Czasownika posiłkowego haben wymaga większość czasowników w języku niemieckim, a są to:

  • czasowniki z dopełnieniem w bierniku (tzw. czasowniki przechodnie), np.: essen – jeść, schreiben – pisać, haben – mieć, sehen – widzieć, hören – słyszeć, słuchać, verstehen – rozumieć itd.
  • czasowniki modalne
  • czasowniki zwrotne
  • wiele czasowników nieprzechodnich, które wyrażają trwanie czynności lub stanu, np.: sitzen – siedzieć, stehen – stać, helfen – pomagać itd.
  • czasowniki nieosobowe, np.: es regnet – pada deszcz, es schneit – pada śnieg, es gibt – jest, są itd. (z wyjątkiem: es passiert – zdarza się, es gelingt – udaje się; por. Was ist passiert? – Co się stało?)

Czas przeszły Perfekt jest czasem przeszłym złożonym. Składa się on z odmienionego czasownika posiłkowego sein lub haben (patrz: odmiana czasowników posiłkowych) oraz z nieodmiennego imiesłowu czasu przeszłego Partizip II (zwanego także Partizip Perfekt; formy imiesłowów od czasowników mocnych i nieregularnych znajdziesz w tabeli czasowników). Czasownik posiłkowy stawiamy na drugim logicznym miejscu w zdaniu, imiesłów stoi natomiast na końcu zdania. Te dwa czasowniki tworzą orzeczenie zdania. Budowę tego czasu świetnie może przedstawić poniższe równanie:

Perfekt = haben/sein + Partizip II

Podkreślę jeszcze raz, że imiesłów czasu przeszłego zawsze stoi na końcu zdania, natomiast czasownik posiłkowy na drugim logicznym miejscu (w szyku prostym i przestawnym), np.:

  • Gestern habe ich zu viel gegessen. – Wczoraj za dużo zjadłem.
  • Ich bin vor einem Monat nach Berlin gefahren. – Przed miesiącem pojechałem do Berlina.

Warto zwrócić tutaj uwagę na fakt, że czas przeszły Perfekt nie mówi nam jednoznacznie czy dana czynność jest dokonana czy nie. Zdanie: Ich bin gefahren. może znaczyć zarówno Jechałem., jak i Pojechałem. Należy więc zwracać uwagę m. in. na kontekst wypowiedzi.

Teraz chciałbym krótko wyjaśnić sposób tworzenia imiesłowów Partizip II od czasowników regularnych (to te, których nie znajdziecie we wspomnianej wcześniej tabeli). Sprawa nie jest skomplikowana, wystarczy do tematu czasownika (to ta jego część, która zostaje po odjęciu końcówki -en) dodać przedrostek ge- oraz przyrostek -t/-et, np. fragen – gefragt, machen – gemacht, bilden – gebildet, antworten – geantwortet.