Jednym z podstawowych elementów poprawnej niemieckiej wymowy (zobacz też: Alfabet niemiecki z wymową) jest prawidłowe wydłużanie oraz skracanie samogłosek. Fenomen bycia samogłoską krótką czy długą (dziwny początek zdania, wiem) pojawia się w języku niemieckim w przeciwieństwie do języka polskiego. Chodzi po prostu po to, że samogłoski długie wymawia się dłużej, a krótkie … tak, tak, dokładnie – krócej. OK, ale jak rozpoznać czy dana samogłoska jest krótka, czy długa? Tutaj potrzebna nam będzie umiejętność dzielenia wyrazów na sylaby. Przyda się to także przy ich przenoszeniu do następnej linijki podczas pisania. Żeby było jasno i przejrzyście, to wypunktuję elementy, na które trzeba zwrócić uwagę:
- wyraz w języku niemieckim ma tyle sylab, ile samogłosek czy dwugłosek (np.: au, äu, ei) w nim występuje
- jeżeli między dwiema samogłoskami stoi jedna spółgłoska, to przenosimy ją do następnej sylaby, np.: o-der, ha-ben, re-den etc.
- jeżeli między dwiema samogłoskami stoją dwie spółgłoski (czasem też więcej), wtedy ostatnią z nich przenosimy do następnej sylaby, np.: kom-men, bit-ten, be-gin-nen etc.
Teraz do sedna: kiedy samogłoska jest dłuuugaaa, kiedy krótka?
Długa, gdy…
sylaba jest otwarta, czyli kończy się samogłoską, np.: ha-ben, re-den, o-der etc.
Krótka, gdy…
sylaba jest zamknięta, czyli kończy się spółgłoską, np.: kom-men, bit-ten, es-sen etc.
I jeszcze trzy ważne rzeczy:
- Spółgłoski „ch” i „sch” tworzą całość, której NIGDY nie możemy rozdzielić przy przenoszeniu czy podziale na sylaby (np.: ko-chen, Ta-sche, su-chen etc.).
- Samogłoski w wyrazach jednosylabowych zakończonych spółgłoską (mir, dir, wir, der, er, Tag etc.) są zazwyczaj długie.
- Spółgłoska „h” (tzw. „h” niemie) wydłuża stojącą przed nią samogłoskę (np.: fah-ren, Leh-rer).
Podaję jeszcze kilka przykładów audio dla porównania samogłosek krótkich i długich:
długie a – Abend
–
krótkie a – Wasser
–
długie e – leben
–
krótkie e – nennen
–
długie i (także w połączeniu z e, np.: liegen, Liebe) – Liebe
–
krótkie i – bitten
–
długie o – Polen
–
krótkie o – offen
–
długie u – Blume
–
krótkie u – Nummer
–
długie ä – Käse
–
długie ä – täglich
–
długie ö – mögen
–
krótkie ö – können
–
długie ü – Schüler
–
krótkie ü– müssen
Foto: ja / Audio: forvo.com
komentarzy 29
Wow, świetny wpis! Bardzo zrozumiały i poglądowy.
Dziękuję :) Kolejny do tego tematu mam już w głowie :)
Superancko!!! W końcu wiadomo co, jak i kiedy :D
Dzięki.
Jeszcze nie wszystko wiadomo, ale ogarnięcie większej części niemieckiej fonetyki w jednym wpisie graniczyłoby z cudem, tzn. byłoby możliwe, ale ja jakoś nie przepadam za długimi wpisami. Lubię krótko i na temat :)
btw nie ma za co ;)
Skoro mnie pomogło, pomoże i innym :) Dzięki
Nie może być inaczej ;)
Gratuluję! jasny i łatwy sposób przekazania wiedzy :)
Tego szukałam! Świetnie wytłumaczone.
Witam,
nurtuje mnie prawidłowa wymowa „r”.
Mam na myśli wymowę np. der, mehr, sehr, itp…. Zawsze mnie uczono, że powinno się zmiękczać i wymawiać jak dźwięk zbliżony do „a”, a tak wielu nawet nauczycieli czyta w taki sam sposób jak się pisze. Zatem, który sposób wymowy jest najbardziej „niemiecki” ?
W podanych przez Ciebie przykładach „r” będzie akurat zawsze zredukowane, wymowa jest zbliżona do „a”. W razie wątpliwości możesz skorzystać z autentycznych nagrań w słownikach online, np. duden.de lub dict.cc.
Dziękuję za odpowiedź. Potrzebowałam potwierdzenia :)
fajne i zrozumiałe lekcje
Łukasz, cieszę się, że odświeżyłeś ten post na facebooku, bo akurat poszukiwałam informacji na korepetycje :) Dzięki Tobie mam wszystko w jednym miejscu i to jeszcze wytłumaczone przystępnie!
Dziękuję!
super język ,łatwy do nauki ,umiem go bardzo dobrze ,ale jeszcze muszę się do perfekcji nauczyć
Dużo ciekawych informacji –
staram się sama uczyć i strona jest dla mnie bardzo przydatna. Dziękuję
Staram się sama uczyć i strona jest dla mnie bardzo przydatna. Dziękuję
A tak właśnie dzisiaj tłumaczyłam chłopakowi, że w języku niemieckim istnieje właśnie coś takiego jak samogłoski długie i krótkie (ogólnie rozmawialiśmy sobie o różnych językach świata i tego typu „fenomenach”), a tu proszę – wpis w tym temacie :D
Przydał się bardzo do odświeżenia wiadomości :)
Wszystko bym zrozumiał, oprócz ->krótkie ?ä? ? täglich, przecież samogłoska poprzedzona jest spółgłoską i po samogłosce też jest spółgłoska (bo tak można też rozpatrywać) no i przy rozdzielaniu tä-glich czy täg-lich…Sprawdziłem w słowniku, faktycznie jest krótka samogłoska [?t??kl?ç] i tego nie rozumiem ;/
Przy wymowie wyrazu „täglich” sytuacja nieco się komplikuje, bo jest to przymiotnik złożony z rzeczownikowego rdzenia „Tag” (długie „a”) oraz przyrostka „-lich”. Rdzeń zachowuje tu dwa długość mimo przegłosu samogłoski, więc „ä” jest długie, tj. [’tæːk.lɪç].
Por. https://www.duden.de/rechtschreibung/taeglich
Wszystko się zgadza, tutaj ä jest długie. Zaraz to poprawię, dziękuję za komentarz.
Świetny wpis. Czytałam wiele wpisów o wymowie na innych blogach i muszę stwierdzić jedno ludzie niepotrzebnie komplikują proste zagadnienia :-) Dziękuję.
Z racji tego że ucze się sam niemieckiego przynajmniej próbuje nurtowało mnie to zagadnienie jak nauczyć się poprawnie fonetyki niemieckiej po lekturze wpisu Pani Drummer która sugeruje że najprościej jest nauczyć się ze słuchu , myślałem o oparciu nauki na transkrypcki IPA ale poznanie jej podstaw i poprawna interpretacja to żmudny proces i nie wiem czy do końca precyzyjny , posiadam słownik Langenscheidt kieszonkowy o którym pisał Pan w jednym z tematów ,posiada on transkrypcje tylko do niektórych wyrazów , dziwne bo w wersji angielskiej wszystkie wyrazy ja mają.
Poza tym opis znaków jest nieprecyzyjny o istnieniu niektórych dowiedziałem się z części przeznaczonej dla Niemców np. że litery ch,h to znak fonetyczny x.
Co by Pan polecił osobom które ucza się wymowy, na czym się oprzeć , ja korzystam z nagrań lektorów i słowników online z nagraną wymowa ,bo pamiętanie tych reguł które sa na wstępie podczas rozmowy, po prostu trzeba się chyba uczyc wymowy głównie ze słuchu to najmniej żmudny proces.
Jak ludzie w wieku 20 kilku lat mogą znać 5 jezyków ,ja chcę się nauczyć jednego i chyba długa droga mnie czeka
Wielkie dzięki za ten wpis. Mam problem z niemiecką foentyką i też trudno jest mi znaleźć materiały na ten temat do samodzielnej nauki. Ten wpis wiele wyjaśnia w bardzo przystępny sposób.
Gern geschehen! Powodzenia w nauce.
Studiuję germanistykę. Jestem na drugim roku i na zajęciach mam fonetykę. Ten wpis baardzo się przydał. Dziękuje :)
Proszę bardzo, polecam się na przyszłość ;)