Czas przyszły jest używany w języku niemieckim stosunkowo rzadko, bo w wielu sytuacjach przyszłość można wyrazić za pomocą czasu teraźniejszego z dodatkiem jakiegoś okolicznika czasu, np.: morgen – jutro, übermorgen – pojutrze, nächste Woche – w przyszłym tygodniu, nächstes Jahr – w przyszłym roku itd. Oczywiście nic nie stoi na przeszkodzie, żeby użyć tych okoliczników w zdaniach zbudowanych w czasie Futur I, kilka akapitów niżej podaję takie przykłady. Przykładowe zdania w czasie teraźniejszym oznaczające przyszłość: Morgen gehe ich nicht zur Arbeit. – Jutro nie idę do pracy. Nächste Woche treffen…
Już od dłuższego czasu zbierałem się do opisania na blogu problemu tworzenia strony biernej w języku niemieckim i w końcu postanowiłem ten plan zrealizować. Das Passiv, bo tak określa się stronę bierną po niemiecku, jest dosyć rozbudowanym tematem, którego lepiej nie omawiać w jednym wpisie, więc rozbiję to na kilka mniejszych artykułów, abyście mogli łatwiej to wszystko ogarnąć. Temat ten jest bardzo ważny, gdyż Niemcy znacznie częściej niż Polacy tworzą stronę bierną. Dzisiaj powiem krótko o podstawowych zagadnieniach i o tym, co jest w stronie biernej najważniejsze. Zaczynajmy więc.
Dziewiąta lekcja języka niemieckiego w moim życiu odbyła się dokładnie na dwa dni przed Bożym Narodzeniem. Tym, którzy nie śledzą mojego zeszytu na bieżąco, przypomnę, że był to rok 1995. Tematyka lekcji nawiązywała oczywiście do Bożego Narodzenia (Weihnachten) a przy okazji poznałem zasadę tworzenia czasu przyszłego w języku niemieckim. Jak się okazało, była i jest to konstrukcja dziecinnie prosta, bo wystarczy nauczyć się odmiany czasownika posiłkowego werden, aby umieć ten czas tworzyć. Całość dopełnia postawiony na końcu zdania bezokolicznik drugiego czasownika. Zaraz będziecie mogli poćwiczyć zastosowanie tego czasu w prostych zdaniach, ale po kolei.
Lektion 9
Odmiana czasownika posiłkowego werden
werden – stać się, zostać
ich werde
du wirst
er, sie, es wird
wir werden
ihr werdet
sie, Sie werden
Ostatni wpis dotyczący czasu przeszłego Perfekt pochodzi z 18. sierpnia 2010 roku…minęło już trochę czasu, więc tak sobie pomyślałem, że warto jest ten temat rozwinąć. Poza tym obiecałem to komuś i wypadałoby dotrzymać słowa ;) Nie będę już rozwijał tematu tworzenia imiesłowów Partizip II czy budowy zdań w tym czasie, skupię się natomiast na regułach użycia czasowników posiłkowych haben i sein. Jeżeli macie z tym problem, odmianę czasowników posiłkowych też znajdziecie na blogu (wpis jest jeszcze starszy, pochodzi z końca lipca zeszłego roku).
Kiedy tworzymy czas przeszły Perfekt z czasownikiem posiłkowym haben?
Czasownika posiłkowego haben wymaga większość czasowników w języku niemieckim, a są to:
- czasowniki z dopełnieniem w bierniku (tzw. czasowniki przechodnie), np.: essen – jeść, schreiben – pisać, haben – mieć, sehen – widzieć, hören – słyszeć, słuchać, verstehen – rozumieć itd.
- czasowniki modalne
- czasowniki zwrotne
- wiele czasowników nieprzechodnich, które wyrażają trwanie czynności lub stanu, np.: sitzen – siedzieć, stehen – stać, helfen – pomagać itd.
- czasowniki nieosobowe, np.: es regnet – pada deszcz, es schneit – pada śnieg, es gibt – jest, są itd. (z wyjątkiem: es passiert – zdarza się, es gelingt – udaje się; por. Was ist passiert? – Co się stało?)
W języku niemieckim występują trzy czasowniki posiłkowe. Są to: haben (mieć), sein (być) oraz werden (stać się, zostać). Pierwsze dwa używane są podczas tworzenia form czasów przeszłych złożonych Perfekt i Plusquamperfekt (w tym przypadku czasownik posiłkowy występuje w czasie Imperfekt, „dopełnieniem” jest imiesłów czasu przeszłego Partizip II), a także w trybie przypuszczającym (Konjunktiv). Czasownik posiłkowy werden jest natomiast stosowany przy tworzeniu form strony biernej (Passiv) oraz czasów przyszłych (Futur I, Futur II). Pojawia się także w trybie warunkowym (Konditionalis).