Przyjrzyjmy się dzisiaj rekcji czasownika w języku niemieckim, ale nie tej, gdzie czasowniki łączą się z określonymi przyimkami (lista czasowników z przyimkami jest w innym wpisie), a następnie przypadkami, ale tej, gdzie przyimek jest pominięty, a czasownik wymaga użycia bezpośredniego przypadku gramatycznego. W języku niemieckim określa się to mianem reiner Kasus, czyli czysty przypadek (gramatyczny).
Zaczniemy od biernika (Akkusativ), gdyż jest to, zaraz po mianowniku, najczęściej występujący przypadek w języku niemieckim. Warto przypomnieć, że biernik odpowiada na pytania:
- kogo? – wen?
- co? – was?
Jednak poniższe czasowniki niekoniecznie będą tak oczywiste w użyciu, jeżeli chodzi o zadawanie pytań, gdyż będą się one różniły od swoich polskich odpowiedników.
Weźmy na przykład takie stören, czyli przeszkadzać. Przyjrzyjmy się przykładowym zdaniom:
Wen (Akkusativ – biernik) störst du?
Komu (Dativ – celownik) ty przeszkadzasz?Ich störe den Lehrer (Akkusativ – biernik).
Przeszkadzam nauczycielowi (Dativ – celownik).
Lassen w znaczeniu kazać, pozwalać też potrafi namieszać.
Die Mutter lässt ihre Kinder (Akkusativ – biernik) die Zimmer aufräumen.
Matka każe swoim dzieciom (Dativ – celownik) posprzątać pokoje.
Przyjrzyjcie się poniższej liście i spróbujcie znaleźć inne różnice lub też podobieństwa.
Niemieckie czasowniki występujące z biernikiem – lista
achten ? szanować, poważać
angehen ? dotyczyć, obchodzić
anlachen ? śmiać się do kogoś
anrufen ? telefonować
anschreien ? krzyczeć, wrzeszczeć na
anschwärzen ? oczerniać
betreiben ? zajmować się czymś, uprawiać
bebauen ? zabudowywać
bearbeiten ? opracowywać
beseitigen ? usuwać
bedenken ? zastanowić się, rozważyć coś
bewohnen ? zamieszkiwać
beweinen ? opłakiwać, ubolewać nad czymś
beherrschen ? opanować
bedienen ? obsługiwać
begünstigen ? faworyzować, sprzyjać komuś
bedrohen ? zagrażać komuś
beantworten ? odpowiadać na coś
beantragen ? postawić wniosek, wnioskować o coś
beanspruchen ? domagać się, żądać
befolgen ? stosować się do czegoś
beschmutzen ? pobrudzić
beglaubigen ? uwierzytelnić, poświadczyć
begleichen ? uregulować, zapłacić
betrügen ? oszukiwać
beleidigen ? obrażać
beglücken ? uszczęśliwiać
bezähmen ? powściągać, hamować
bevorzugen ? faworyzować, woleć
bewachen ? pilnować, strzec
besteuern ? nakładać podatek na cos, opodatkować
erziehen ? wychowywać
es gibt ? jest, są
genießen ? delektować się
hassen ? nienawidzić
heiraten ? poślubiać
nennen ? nazywać
lassen ? kazać, pozwalać, zostawiać
stören ? przeszkadzać
unterbrechen ? przerywać
vergessen ? zapominać
verlegen ? przenosić, przesuwać, zawieruszyć
vernachlässigen ? zaniedbywać
vermuten ? przypuszczać
vertiefen ? pogłębiać
Zauważyliście, jaki przedrostek występuje najczęściej? :) Tak, to przedrostek -be. To duża pomoc w późniejszej nauce, gdyż prawie wszystkie czasowniki niemieckie (poza kilkoma wyjątkami, np. begegnen – spotykać) z tym przedrostkiem rządzą biernikiem.
Wkrótce przygotuję podobną listę czasowników występujących z celownikiem, a teraz zapraszam do nauki za pomocą fiszek online. W ćwiczeniu wykorzystałem pierwsze z podanych znaczeń każdego czasownika.
Rekcja czasownika w języku niemieckim – fiszki online
Rekcja czasownika w języku niemieckim – test online
Viel Erfolg beim Lernen!
Zapraszam do tworzenia przykładowych zdań po niemiecku w komentarzach.
Każde zdanie przeczytam i poprawię, jeżeli będzie taka konieczność.
komentarze 3
Witam,
nie wiem, na ile to się może przydać potencjalnym uczniom ale sam, gdy uczyłem się j. niemieckiego, miałam pewien „patent” na zgrupowanie przynajmniej niektórych czasowników, które łączą się z biernikiem. A są to wszystkie, które rozpoczynają się przedrostkami:
be, er, ver, zer, ge, emp, ent, miss
Miłej nauki!
Przepraszam, że w tym miejscu, ale lepszego nie znalazłam, a pewna konstrukcja językowa spadła na mnie jak grom z jasnego nieba i potrzebuję pomocy specjalisty. W mojej pierwszej książce po niemiecku natknęłam się na:
„Er ist nicht gerade für seinen Humor bekannt. (Pierwsze zdanie dla kontekstu).
Obwohl ich ihn schon hin und wieder habe aufblitzen sehen”.
Junge, Junge! Co to za twór „ich habe sehen”??? I co to za szyk zdania po „obwohl”?Wpisałam w Google, widzę, że coś takiego funkcjonuje, ale podlega to jakiejś regule? Kiedy się stosuje to coś i czy to się jakoś nazywa?