Przyjrzyjmy się dzisiaj rekcji czasownika w języku niemieckim, ale nie tej, gdzie czasowniki łączą się z określonymi przyimkami (lista czasowników z przyimkami jest w innym wpisie), a następnie przypadkami, ale tej, gdzie przyimek jest pominięty, a czasownik wymaga użycia bezpośredniego przypadku gramatycznego. W języku niemieckim określa się to mianem reiner Kasus, czyli czysty przypadek (gramatyczny).
Zaczniemy od biernika (Akkusativ), gdyż jest to, zaraz po mianowniku, najczęściej występujący przypadek w języku niemieckim. Warto przypomnieć, że biernik odpowiada na pytania:
- kogo? – wen?
- co? – was?
Jednak poniższe czasowniki niekoniecznie będą tak oczywiste w użyciu, jeżeli chodzi o zadawanie pytań, gdyż będą się one różniły od swoich polskich odpowiedników.
Weźmy na przykład takie stören, czyli przeszkadzać. Przyjrzyjmy się przykładowym zdaniom:
Wen (Akkusativ – biernik) störst du?
Komu (Dativ – celownik) ty przeszkadzasz?Ich störe den Lehrer (Akkusativ – biernik).
Przeszkadzam nauczycielowi (Dativ – celownik).
Lassen w znaczeniu kazać, pozwalać też potrafi namieszać.
Die Mutter lässt ihre Kinder (Akkusativ – biernik) die Zimmer aufräumen.
Matka każe swoim dzieciom (Dativ – celownik) posprzątać pokoje.
Przyjrzyjcie się poniższej liście i spróbujcie znaleźć inne różnice lub też podobieństwa.
Niemieckie czasowniki występujące z biernikiem – lista
achten ? szanować, poważać
angehen ? dotyczyć, obchodzić
anlachen ? śmiać się do kogoś
anrufen ? telefonować
anschreien ? krzyczeć, wrzeszczeć na
anschwärzen ? oczerniać
betreiben ? zajmować się czymś, uprawiać
bebauen ? zabudowywać
bearbeiten ? opracowywać
beseitigen ? usuwać
bedenken ? zastanowić się, rozważyć coś
bewohnen ? zamieszkiwać
beweinen ? opłakiwać, ubolewać nad czymś
beherrschen ? opanować
bedienen ? obsługiwać
begünstigen ? faworyzować, sprzyjać komuś
bedrohen ? zagrażać komuś
beantworten ? odpowiadać na coś
beantragen ? postawić wniosek, wnioskować o coś
beanspruchen ? domagać się, żądać
befolgen ? stosować się do czegoś
beschmutzen ? pobrudzić
beglaubigen ? uwierzytelnić, poświadczyć
begleichen ? uregulować, zapłacić
betrügen ? oszukiwać
beleidigen ? obrażać
beglücken ? uszczęśliwiać
bezähmen ? powściągać, hamować
bevorzugen ? faworyzować, woleć
bewachen ? pilnować, strzec
besteuern ? nakładać podatek na cos, opodatkować
erziehen ? wychowywać
es gibt ? jest, są
genießen ? delektować się
hassen ? nienawidzić
heiraten ? poślubiać
nennen ? nazywać
lassen ? kazać, pozwalać, zostawiać
stören ? przeszkadzać
unterbrechen ? przerywać
vergessen ? zapominać
verlegen ? przenosić, przesuwać, zawieruszyć
vernachlässigen ? zaniedbywać
vermuten ? przypuszczać
vertiefen ? pogłębiać
Zauważyliście, jaki przedrostek występuje najczęściej? :) Tak, to przedrostek -be. To duża pomoc w późniejszej nauce, gdyż prawie wszystkie czasowniki niemieckie (poza kilkoma wyjątkami, np. begegnen – spotykać) z tym przedrostkiem rządzą biernikiem.
Wkrótce przygotuję podobną listę czasowników występujących z celownikiem, a teraz zapraszam do nauki za pomocą fiszek online. W ćwiczeniu wykorzystałem pierwsze z podanych znaczeń każdego czasownika.
Rekcja czasownika w języku niemieckim – fiszki online
Rekcja czasownika w języku niemieckim – test online
Viel Erfolg beim Lernen!
Zapraszam do tworzenia przykładowych zdań po niemiecku w komentarzach.
Każde zdanie przeczytam i poprawię, jeżeli będzie taka konieczność.
komentarze 3
Przepraszam, że w tym miejscu, ale lepszego nie znalazłam, a pewna konstrukcja językowa spadła na mnie jak grom z jasnego nieba i potrzebuję pomocy specjalisty. W mojej pierwszej książce po niemiecku natknęłam się na:
„Er ist nicht gerade für seinen Humor bekannt. (Pierwsze zdanie dla kontekstu).
Obwohl ich ihn schon hin und wieder habe aufblitzen sehen”.
Junge, Junge! Co to za twór „ich habe sehen”??? I co to za szyk zdania po „obwohl”?Wpisałam w Google, widzę, że coś takiego funkcjonuje, ale podlega to jakiejś regule? Kiedy się stosuje to coś i czy to się jakoś nazywa?
Witam,
nie wiem, na ile to się może przydać potencjalnym uczniom ale sam, gdy uczyłem się j. niemieckiego, miałam pewien „patent” na zgrupowanie przynajmniej niektórych czasowników, które łączą się z biernikiem. A są to wszystkie, które rozpoczynają się przedrostkami:
be, er, ver, zer, ge, emp, ent, miss
Miłej nauki!