fabryka – Fabrik f
huta – Hütte f
komin – Schornstein m
kopalnia rudy – Erzbergwerk n
linia montażowa – Fließband n
maszyna parowa – Dampfmaschine f
nadprodukcja – Überproduktion f
norma – Norm f
obrabiać – bearbeiten
oczyszczać rudę – Erz läutern
półprodukt – Halbprodukt n
produkcja – Herstellung f
produkcja masowa – Massenproduktion f
chodnik – Läufer m
drzwi wejsciowe – Abschlußtür f
dywanik – kleiner Teppich
dzwonek – Klingel f
dzwonek/dzwonienie do drzwi – Türklingeln n
klamka – Türklinke f
korytarz – Flur m
lustro – Garderobenspiegel m
przedpokój – Diele f
szafka na buty – Schuh-Mehrzweck-Schrank m
telefon – Telefon n
biochemia – Biochemie f
biologia – Biologie f
chemia – Chemie f
etyka – Ethik f
filozofia – Philosophie f
fizyka – Physik f
geografia – Erdkunde f
gimnastyka – Turnen n
historia – Geschichte f
informatyka – Informatik f
język angielski – Englisch n
język francuski – Französisch n
język hiszpański – Spanisch n
język niemiecki – Deutsch n
język obcy – Fremdsprache f
Włącz nagranie i śledź tekst wzrokiem podczas słuchania.
Możesz też spróbować skupić się na jednej sprawności, tylko na słuchaniu lub na czytaniu. Tekst jest przeznaczony dla osób zaawansowanych (poziom C1-C2).
https://blog.tyczkowski.com/wp-content/uploads/2017/06/587F14E6_1_dwdownload.mp3
Sie hatte eine eigene Ausprägung: die Sprache der früheren DDR. Zwar redete man auf beiden Seiten der Mauer Deutsch. Aber hüben wie drüben gab es doch sprachliche Besonderheiten. Manche sind auch heute noch zu finden.
1989 fiel die Berliner Mauer, am 3. Oktober 1990 feierten die Deutschen offiziell ihre Wiedervereinigung. Von der Teilung der beiden deutschen Staaten merkt man im Alltagsleben heute kaum noch etwas. Kommt man in das früher geteilte Berlin, ist es fast so, als ob man in einer westdeutschen Großstadt wie München oder Frankfurt am Main unterwegs ist. Die Mauer ist zwar nicht mehr sichtbar, aber hörbar ist sie trotzdem noch ein bisschen. Nehmen wir mal Oskar als Beispiel.
Oskar ist typisch ostdeutsch. Den größten Teil seines Lebens hat er in Ostdeutschland verbracht. Natürlich ist die Wiedervereinigung nicht spurlos an ihm vorbeigegangen, aber ein bisschen ostdeutsch wird er immer bleiben. Das zeigt sich vor allem beim Einkaufen: Wenn Oskar einkaufen geht, dann geht er nicht in den Supermarkt, sondern in die Kaufhalle. Und was kauft er da? Er kauft bestimmt keinen Salat oder Spinat ? nein, in seinen Einkaufswagen kommen nur Salat und Spinat. Und statt Orangen kauft er Apfelsinen.
Heute hat Oskar richtig Knast ? er hat Hunger! Und da er von Obst und Gemüse allein nicht satt wird, geht Oskar oft zum Fleischer um die Ecke. Der westdeutsche Metzger ist nämlich zu weit entfernt und bei ihm gibt es auch nicht alles, was Oskar braucht. Was braucht er? Zunächst einen knusprigen, goldbraunen Broiler. Das westdeutsche Brathähnchen ist ihm suspekt. Außerdem fragt er noch um ein leckeres Jägerschnitzel. Das ist panierte Jagdwurst ? eine ostdeutsche Spezialität. Und zu guter Letzt lässt er sich noch ein halbes Kilo Kalbfleisch einpacken. Das braucht er, um Würzfleisch zuzubereiten, im Westen bekannt als Ragout fin. Eigentlich hätte er noch Appetit auf Soljanka, eine säuerlich-scharfe Suppe mit Salamistreifen, aber für die Zutaten ist kein Platz mehr in seinem Einkaufsbeutel.
Jedna z czytelniczek zapytała w komentarzu o użycie spójników „weil” oraz „denn”. Postanowiłem trochę ten temat rozwinąć. Spójniki weil i denn oznaczają w języku niemieckim ponieważ, ale tylko weil wprowadza zdanie poboczne, denn wprowadza natomiast zdanie współrzędnie złożone. Jest sprawą zupełnie dowolną, którego tych spójników użyjemy, są to w końcu synonimy, ale należy pamiętać o pewnych różnicach w szyku zdania. Raz będziemy mieli mianowicie szyk zdania pobocznego (tzw. szyk końcowy), raz należy natomiast zastosować zwykły szyk prosty. Różnice te przedstawię zaraz za pomocą prostych przykładów.
Po „weil” mamy szyk końcowy zdania (po spójniku stoi podmiot, czasownik w formie osobowej stoi NA KOŃCU zdania), np.:
Ich bleibe heute zu Hause, weil ich krank bin.
(Zostaję dzisiaj w domu, ponieważ jestem chory/a.)Sie hat die Prüfung nicht bestanden, weil sie zu wenig gelernt hat.
(Ona nie zdała egzaminu, ponieważ uczyła się za mało.)
Po „denn” występuje ZAWSZE szyk prosty (spójnik + podmiot + orzeczenie + reszta zdania), np.:
Ich bleibe heute zu Hause, denn ich bin krank.
(Zostaję dzisiaj w domu, ponieważ jestem chory/a.)Sie hat die Prüfung nicht bestanden, denn sie hat zu wenig gelernt.
(Ona nie zdała egzaminu, ponieważ uczyła się za mało.)
Nauczyciele języka niemieckiego nieraz próbują wzbogacić swoje lekcje o pracę z krótszym lub dłuższym materiałem wideo. W pierwszym przypadku nie powinno im to sprawić żadnych problemów, gdyż przygotowanie ćwiczeń do kilku- czy też kilkunastominutowych filmików jest zadaniem względnie prostym i nie różni się zbytnio od opracowania ćwiczeń do nagrań audio. Jeżeli natomiast nauczyciel stoi przed zadaniem dydaktyzacji pełnometrażowego filmu, może poczuć się w pewien sposób przytłoczony.
Aby praca z filmem na lekcji języka niemieckiego przebiegała bez większych niespodzianek, należy uwzględnić pewne reguły podczas przygotowania takich zajęć. Pierwszym krokiem jest odpowiednie dopasowanie tematyki filmu i problemów w nim przedstawionych do grupy uczniów, z którymi ten film będzie omawiany. Nie można przecież wziąć pierwszego lepszego filmu i włączyć go na lekcji bez wcześniejszego przemyślenia i obejrzenia go.
Następnym krokiem jest przygotowanie odpowiednich zestawów ćwiczeń. Powinny to być polecenia, które uczniowie wykonują przed obejrzeniem filmu, w trakcie oglądania oraz takie, które wprowadza się już po obejrzeniu całego filmu. Należałoby tutaj zwrócić uwagę na to, jak dane ćwiczenia będą przez uczniów rozwiązywane. Powinno się mianowicie uwzględnić m. in. różne formy socjalne (plenum, nauczanie frontalne, praca samodzielna, praca w parach, praca w grupach). Trzeba także pamiętać o jasno zdefiniowanych celach lekcji, które pozwolą uczniom na właściwie ukierunkowanie swojej pracy już na samym jej początku. Warto jest też nadmienić uczniom, jaki materiał będzie omówiony, jakie słownictwo się im przyda i jakiego będą mogli nauczyć się oglądając film i wykonując zadane polecenia oraz jaki zakres gramatyki niemieckiej (jeżeli w ogóle) zostanie z tym tematem połączony.
Zbieram właśnie materiały do wpisu dotyczącego użycia anglicyzmów w języku niemieckim (Denglisch) i potrzebuję Waszej pomocy. Wystarczy dosłownie minuta, żeby odpowiedzieć na wszystkie pytania w poniższej ankiecie. Pytam w niej o to, czy przeszkadzają Wam anglicyzmy w języku niemieckim. Coraz częściej słychać je w mediach, coraz częściej można je przeczytać w prasie, są też dosyć charakterystyczne dla języka młodzieżowego oraz języka reklamy. W kolejnym pytaniu chciałbym dowiedzieć się, czy sami używacie anglicyzmów. Jeżeli tak, to jakie angielskie słówka pojawiają się u Was najczęściej. Dwa ostatnie pytania służą sprecyzowaniu Was jako grupy udzielającej odpowiedzi i dotyczą wieku oraz tego, jak długo uczycie się języka niemieckiego. Zapraszam do udzielania odpowiedzi i z góry dziękuję za poświęcony czas.
Pierwsze ślady języka niemieckiego w starych tekstach służyły średniowiecznym mnichom jako pomoc w zrozumieniu tekstów w języku łacińskim. W rękopisach mnisi zapisywali niemieckie słowa między wierszami lub na marginesie. Mniej więcej dwie trzecie znanego dzisiaj słownictwa z Althochdeutsch (język staro-wysoko-niemiecki) pochodzi właśnie z tych notatek, nazywanych „Glossen”. Można je znaleźć w tekstach z początku VIII wieku. Chciałbym przedstawić i krótko opisać teraz 4 najważniejsze z nich, które tworzą niejako podstawy języka niemieckiego i tłumaczą jego pochodzenie.
Abrogans uchodzi za najstarszy tekst w języku niemieckim. Jest to łacińsko-staro-wysoko-niemiecki słownik synonimów, w którym za pomocą języka ludowego (die Volkssprache) wytłumaczone zostały słowa z Biblii. Nazwa tego słownika pochodzi od pierwszego wpisu: abrogans – dheomodi (w obecnym niemieckim oznacza to bescheiden – skromny, demütig – pokorny). Dla historii języka niemieckiego jest to jedyne źródło informacji, gdyż 700 z 3760 występujących tam niemieckich słów nie pojawia się w żadnym innym tekście z tego okresu. Oryginał powstał prawdopodobnie pod koniec VIII wieku w klasztorze Freising.
Karol Wielki wspierał rozwój pisanego języka ludowego w państwie frankijskim. Obok łaciny miał on być oficjalnym językiem kościoła. Cesarz kazał przełożyć kościelne teksty na język staro-wysoko-niemiecki oraz zebrać niemieckie kazania. Zajmowali się tym przede wszystkim mnisi. Miejsce, w którym pracowali, określa się mianem scriptorium. W klasztorze w Fuldzie dwóch mnichów spisało w pierwszej połowie IX wieku staro-wysoko-niemiecką epicką pieśń bohaterską. W pieśni tej ojciec i syn stanęli do walki jako rycerze. Tekstem zajęli się później jako pierwsi bracia Grimm i nazwali go Hildebrandslied (Pieśń o Hildebrandzie). Jedyny zachowany fragment znajduje się obecnie w bibliotece w Kassel.