Tym wpisem chciałbym rozpocząć całą serię artykułów (takie przynajmniej mam plany), których tematem będą różnice w użyciu ciekawych czasowników niemieckich, czasowników, które mogą sprawiać problemy, których tłumaczenie może i jest łatwe, ale użycie już nie, czasowników, których niewłaściwe użycie w zdaniu może uniemożliwić rozmówcy zrozumienie lub też wywołać u niego nawet mieszane uczucia. Zacznę od czasowników lehren, lernen oraz unterrichten. Nie bez powodu akurat one otwierają serię, w końcu jestem Lehrer (nauczycielem), który unterrichtet (naucza). Czasowników tych można w zasadzie używać zamiennie, ale należy pamiętać, że nie w każdym kontekście można…
Język niemiecki pełen jest różnego rodzaju ciekawostek, zawiłości oraz wyjątków od reguł, co czyni go w moich oczach czymś wręcz wyjątkowym. Jak nudnym byłoby uczenie się niemieckiego, gdyby ograniczało się do opanowania ograniczonej grupy słówek i reguł gramatycznych. Nie sądzicie? To te zawiłości sprawiają, że nauka staje się swoistym wyzwaniem i czymś, co nas motywuje. Jeżeli uważacie inaczej, to zapewniam, że dalsza część wpisu nie jest dla Was. W niemieckim istnieje pewna grupa czasowników (np. czasowniki przechodnie i nieprzechodnie – transitive und intransitive Verben, zaraz wytłumaczę, co to za czasowniki),…
Dzisiaj zapraszam Was do rozwiązania krótkiego ćwiczenia (20 zdań), które polega na uzupełnieniu luk w zdaniach odpowiednimi formami podanych czasowników. Nie ograniczałem się jednak tylko do użycia czasu teraźniejszego Präsens. W zdaniach brakuje czasem innych form, np. czasu przeszłego Imperfekt lub formy imiesłowu czasu przeszłego Perfekt. W niektórych zdaniach mogą być poprawne dwie odpowiedzi. Pasować może mianowicie forma czasu teraźniejszego lub przeszłego Imperfekt, wtedy za podanie dowolnej z nich otrzymujecie punkt. W innych zdaniach brakuje czasowników rozdzielnie lub nierozdzielnie złożonych. OK, klikamy „Quiz starten” i do dzieła! [vc_separator] [WpProQuiz 3]…
Temat dzisiejszego wpisu to jednocześnie temat z mojego zeszytu do niemieckiego z dnia 02.02.1996 roku (Lektion 15). Jak to czasami z moim zeszytem bywa, notatki nie są zbytnio wyczerpujące i należy je uzupełniać. Tym razem postanowiłem jednak zredagować temat od początku, a nie poprawiać to, co miałem już zapisane. Czasowniki nieregularne w języku niemieckim to dosyć ważny temat, gdyż mamy z nim do czynienia już na początkowym etapie nauki. Warto jest więc przyjrzeć się mu trochę dokładniej.
W języku niemieckim istnieją 3 typy odmiany czasowników nieregularnych w czasie teraźniejszym. W typach tych mamy do czynienia ze zmianą samogłoski w temacie czasownika (temat to część czasownika, która zostaje po odrzuceniu końcówki -en, np. les-en, nehm-en, geb-en) w 2. (du) i 3. (er, sie, es) osobie liczby pojedynczej. Pamiętajcie, że zmiany zachodzą TYLKO w tych osobach, pierwsza osoba (ich) oraz cała liczba mnoga (wir, ihr, sie, Sie) odmieniają się regularnie (porównajcie z odmianą czasowników regularnych).
Świeżo po Nowym Roku zaczynam kolejną lekcję języka niemieckiego. Jest rok 1996 a ja, dziecko, siedzę w jakiejś klasie i uczę się odmiany czasownika essen (jeść) i tłumaczę zdania. Kiedyś trochę narzekałem, że popołudniami muszę biegać na niemiecki, teraz dziękuję rodzicom, że mnie na ten kurs zapisali. Jeżeli też miewacie podobne myśli związane ze szkołą i nauką języków, to jest to moim zdaniem zupełnie naturalne i nieraz uzasadnione. W przyszłości może jednak docenicie swoich nauczycieli i osoby, które starały się Wam wpoić wiedzę. Ja to doceniłem i wiem, że czas, który spędziłem nad książkami z niemieckiego, nie był czasem straconym.
Lektion 11
Odmiana czasownika essen – jeść
ich esse – ja jem
du isst – ty jesz
er, sie, es isst – on, ona, ono je
wir essen – my jemy
ihr esst – wy jecie
sie, Sie essen – oni, one jedzą, pan/i je
UWAGA: Jak widzicie, czasownik essen jest czasownikiem nieregularnym. Tę nieregularność widać w 2. i 3. osobie l. poj., gdzie e zamienia się na i. Liczba mnoga pozostaje regularna. Poza tym w moim zeszycie widnieje jeszcze zapis z ß zamiast ss, ale to już historia :)
Nadszedł czas na 10. lekcję języka niemieckiego z mojego archiwalnego zeszytu. Dziesiątka to już, już, chyba trzeba by było to jakoś uczcić… może jakieś małe podsumowanie? Co Wy na to? Zbierzmy krótko informacje, które dotychczas pojawiły się w zeszycie. Na początku poznaliśmy rodzaje w języku niemieckim oraz rodzajniki określone (der – r. męski, die – r. żeński, das – r. nijaki), później przyszła pora na odmianę czasownika posiłkowego „sein – być”. Poznaliśmy też nazwy dni tygodnia po niemiecku. Kolejne lekcje to już poznawanie niemieckich przypadków i odmiana rzeczowników. W międzyczasie pojawiło się też kilka czasowników modalnych, pozostałe czasowniki posiłkowe i czas przyszły. Do każdej lekcji było oczywiście sporo zdań do tłumaczenia.
Aby ułatwić ogarnięcie wszystkich dotychczasowych lekcji, przygotowałem listę:
Rodzajniki określone i nieokreślone, odmiana czasowników posiłkowych sein – być i haben – mieć, nazwy dni tygodnia w języku niemieckim.
Odmiana czasownika modalnego wollen – chcieć, nazwy przypadków w języku niemieckim, pytania poszczególnych przypadków, odmiana rodzajnika określonego przez przypadki.
Witajcie na kolejnej lekcji języka niemieckiego. Od lekcji 7 minął już prawie miesiąc (der Monat), więc chyba czas najwyższy, aby pojawiła się kolejna. Mamy 15 grudnia 1995 roku, zima (der Winter). Jest zapewne popołudnie (der Nachmittag), bo właśnie popołudniami (nachmittags) uczęszczałem na kurs języka niemieckiego. Tego dnia poznałem dwa nowe czasowniki: modalny mögen oraz jego formę trybu przypuszczającego (Konjunktiv) möchte. Czasownik möchte to dokładnie Konjunktiv Imperfekt od czasownika mögen. Jest to dosyć ciekawa sytuacja, bo wraz ze zmianą trybu zmienia się też znaczenie czasownika. Möchte oznacza mianowicie chciał(a)bym. Możemy użyć go chociażby w restauracji, zamawiając coś, np.:
Ich möchte ein Glas Mineralwasser mit Zitrone. – Chciał(a)bym szklankę wody mineralnej z cytryną.
Poznajcie na początek odmianę obydwu czasowników, później przejdziemy do tłumaczenia kilku krótkich zdań.
Lektion 8
mögen – lubić
ich mag – ja lubię
du magst – ty lubisz
er, sie, es mag – on, ona, ono lubi
wir mögen – my lubimy
ihr mögt – wy lubicie
sie, Sie mögen – oni, one lubią / Pan/i lubi
Mamy początek grudnia 1995 roku a ja siedzę właśnie na powtórzeniowej lekcji języka niemieckiego, poznaję też nowy czasownik modalny: sollen – mieć powinność (na lekcji 4/5 był czasownik können, na lekcji 6 poznaliśmy natomiast müssen). Poza tym na tej lekcji chyba zbyt wiele się nie działo, bo notatki w moim zeszycie do niemieckiego wyglądają bardzo skromnie. Na jednej stronie zanotowana jest tylko odmiana wspomnianego czasownika, na drugiej natomiast widnieje 29 zdań w języku polskim. Moją pracą domową było ich przetłumaczenie na język niemiecki. Zaraz będziecie mogli się sprawdzić, bo zamieszczę wszystkie te zdania oraz podam ich tłumaczenie. Nie pamiętam tylko źródła materiału, nie mam też notatek na ten temat. Na górze strony jest jedynie krótkie polecenie: Przetłumaczyć na niemiecki ze strony 44.
Lektion 7
sollen – mieć powinność
ich soll – ja powinienem/powinnam
du sollst
er, sie, es soll
wir sollen
ihr sollt
sie, Sie sollen