W języku niemieckim występują trzy czasowniki posiłkowe. Są to: haben (mieć), sein (być) oraz werden (stać się, zostać). Pierwsze dwa używane są podczas tworzenia form czasów przeszłych złożonych Perfekt i Plusquamperfekt (w tym przypadku czasownik posiłkowy występuje w czasie Imperfekt, „dopełnieniem” jest imiesłów czasu przeszłego Partizip II), a także w trybie przypuszczającym (Konjunktiv). Czasownik posiłkowy werden jest natomiast stosowany przy tworzeniu form strony biernej (Passiv) oraz czasów przyszłych (Futur I, Futur II). Pojawia się także w trybie warunkowym (Konditionalis).
Czasowniki modalne (łac. modus – sposób) określają stosunek osoby mówiącej do treści jej wypowiedzi. Czasownik modalny w formie osobowej oraz drugi czasownik w bezokoliczniku (czasownik główny zdania) tworzą razem orzeczenie (w zdaniach poniżej zaznaczone kolorem czerwonym). Czasownik modalny stoi w zdaniu oznajmującym zawsze na drugim miejscu, natomiast czasownik główny na końcu zdania w bezokoliczniku, np.:
Ich muss meine Hausaufgaben machen. – Muszę odrobić moją pracę domową.
Peter kann sehr gut schwimmen. – Piotr potrafi bardzo dobrze pływać.
W języku niemieckim mamy sześć czasowników modalnych:
- dürfen – mieć pozwolenie,
- können – móc, umieć, potrafić,
- mögen – lubić (może też wyrażać życzenie, pragnienie),
- müssen – musieć,
- sollen – mieć powinność,
- wollen – chcieć.
Jak odmieniają się czasowniki modalne w języku niemieckim?
Poniżej prezentuję tabele odmiany zaimków dzierżawczych (Possessivpronomen) w języku niemieckim. Podane zostały odmiany we wszystkich rodzajach i przez wszystkie przypadki. Pod tabelkami umieściłem także kilka linków do ćwiczeń na odmianę zaimków dzierżawczych oraz jedno z ćwiczeń także bezpośrednio w poście, abyście nie musieli latać po innych stronach i szukać czegoś odpowiedniego :) Jeżeli natkniecie się na ciekawe ćwiczenia na odmianę zaimków dzierżawczych, podajcie linki w komentarzach.
Rodzaj męski – Maskulinum
ich | du | er | sie | es | wir | ihr | sie | Sie | |
Nominativ | mein | dein | sein | ihr | sein | unser | euer | ihr | Ihr |
Genitiv | meines | deines | seines | ihres | seines | unseres | eures | ihres | Ihres |
Dativ | meinem | deinem | seinem | ihrem | seinem | unserem | eurem | ihrem | Ihrem |
Akkusativ | meinen | deinen | seinen | ihren | seinen | unseren | euren | ihren | Ihren |
Większość czasowników w języku niemieckim odmienia się w czasie teraźniejszym Präsens regularnie, czyli poprzez zabranie końcówki -en i dodanie w jej miejsce odpowiednich końcówek osobowych, np.:
machen – robić
ich mache
du machst
er, sie, es, man macht
wir machen
ihr macht
sie, Sie machen
Zaimki osobowe w języku niemieckim zazwyczaj odpowiadają zaimkom osobowym w języku polskim. Różnica widoczna jest jednak w 3. osobie liczby mnogiej, gdzie „sie” może znaczyć zarówno „oni” jak i „one”. Poza tym w języku polskim nie ma bezpośredniego odpowiednika zaimka „Sie” (tzw. forma grzecznościowa, Pan, Pani, Państwo).
Zaimek osobowy odmienia się przez przypadki w następujący sposób:
Nominativ | ich | du | er | sie | es | wir | ihr | sie | Sie |
Genitiv | meiner | deiner | seiner | ihrer | seiner | unser | euer | ihrer | Ihrer |
Dativ | mir | dir | ihm | ihr | ihm | uns | euch | ihnen | Ihnen |
Akkusativ | mich | dich | ihn | sie | es | uns | euch | sie | Sie |
Zdanie złożone współrzędnie może występować w języku niemieckim w następujących formach:
- bez spójnika, np.:
Ich habe Grippe, ich bleibe zu Hause.
- ze spójnikami wymagającymi szyku prostego (podmiot – orzeczenie), np.:
und (i, a) – Ich bin krank und (ich) bleibe zu Hause.
aber (ale) – Ich mache Einkäufe, aber du bereitest das Abendbrot zu.
denn (bo, ponieważ) – Wir fahren an den See, denn das Wetter ist schön.
oder (albo) – Peter geht morgen ins Kino oder er besucht seine Oma.
sondern (lecz) – Monika kommt heute nicht, sondern sie bleibt zu Hause.
Jakiś czas temu umieściłem wpis ze wzorem odmiany przymiotnika z rodzajnikiem określonym. Dzisiaj chciałbym zaprezentować wzór odmiany przymiotnika z rodzajnikiem nieokreślonym: ein, eine, ein. W tabeli występują pewne niemieckie słowa:
Nominativ – mianownik
Genitiv – dopełniacz
Dativ – celownik
Akkusativ – biernik
Maskulinum – rodzaj męski
Femininum – rodzaj żeński
Neutrum – rodzaj nijaki
Singular – liczba pojedyncza
Plural – liczba mnoga
Odmiana rodzajników określonych (der, die, das) w języku niemieckim często stwarza uczącym się wiele problemów, gdyż prawie w każdym przypadku gramatycznym rodzajniki te wyglądają inaczej, der zmienia się na dem lub den, z die robi się der i gdzie tu logika? :) Jednak pewna logika w tym jest, wystarczy zauważyć, że przykładowo biernik (Akkusativ) jest bardzo podobny do mianownika (Nominativ), różnica jest tylko w rodzaju męskim. Co do dopełniacza (Genitiv), rodzajniki „przeplatają” się w pewien wposób: des > der > des > der. W celowniku (Dativ) rodzaj męski (Maskulinum) i nijaki (Neutrum) są takie same i rodzajnik brzmi dem. Wszystkie te Details prezentuje poniższa tabela.